De Tanzaniaanse cashewcoöperatie Masasi High Quality Farmers’ Products (MHQFP) wil, naast het verbouwen en pellen van cashewnoten, nog meer stappen van het productieproces zelf uitvoeren. Om de coöperatie te adviseren bij deze nieuwe uitdaging verbleef een driekoppig team van 3 tot en met 10 mei in Masasi. Vanuit Nederland nam Linda de Bie van de NCR deel aan de adviesreis.
Voor Linda was dit vraagstuk een mogelijkheid nogmaals bij te dragen aan de ontwikkeling van de coöperatie. Vorig jaar bezocht ze Masasi ook al, toen om de ledenraad te trainen in coöperatief ondernemerschap. Omdat bij de huidige plannen kennis van de Tanzaniaanse wet belangrijk is, kreeg ze dit keer hulp van de Tanzaniaanse advocaat Paul Kibuuka. Hij voerde al eerder werk uit voor de coöperatie en voelt zich er sterk bij betrokken. Alex Danissen, de bedrijfseconomisch adviseur van Agriterra in Tanzania, maakte het team compleet met zijn grote kennis van de Tanzaniaanse plattelandssituatie en zijn duidelijke vertalingen.
Linda vertelt: “Het idee is om een fabriek te bouwen waar de coöperatie de cashewnoten na het pellen kan ontdoen van zijn vliesje en vervolgens kan verpakken. Deze stappen in het verwerkingsproces vragen om hygiënischere omstandigheden dan bij het pellen. Een grote investering is daardoor noodzakelijk. Aangezien de nodige investeerders alleen in een commercieel bedrijf willen investeren, start MHQFP een BV naast de al bestaande non-profit organisatie. Het is wel belangrijk dat MHQFP het daarin volledig voor het zeggen heeft, zodat het commerciële bedrijf echt tot dienst staat van de leden; de cashewtelers.”
Doel van het bezoek was het uitleggen van de mogelijke bedrijfsvormen. “Ik zie een dergelijke training zeker niet alleen als zenden. We zijn daarom begonnen met de vraag hoe het ledenbestuur in het proces staat. Hoe voelen zij zich eigenlijk bij de nieuwe ontwikkelingen? Die vraag verraste ze, aangezien ze zich puur hadden ingesteld op het ontvangen van informatie. Maar de aanpak werkte goed. We kregen een duidelijk beeld van de informatiewens en namen veel aanwezige onduidelijkheden weg. Voor de ledenraadbijeenkomst tekenden we als uitleg van de soms complexe informatie letterlijk de mogelijkheden uit op grote vellen papier. De Tanzaniaanse boeren zijn niet hoog geschoold, maar beschikken over een grote dosis ‘boerenverstand’. Er zijn daardoor veel overeenkomsten met de goed opgeleide Nederlandse boer. Ik hoorde dezelfde soort vragen, ideeën en zorgen.”
Aan het einde van Linda’s bezoek is er veel vooruitgang geboekt. Het volledige doel van de reis behaalde het team echter nog niet. “Op een bepaalde manier is dat goed. Een doel was namelijk om ook nog te beslissen over een te vormen Joint Venture, maar daarvoor wilden de aanwezige ledenraadsleden eerst de nieuwe informatie terugkoppelen aan alle coöperatieleden. En die manier van handelen is nou precies waar een coöperatie om draait. Dan maar niet ook het laatste puntje van de doelenlijst aftikken.”
Floris Jol – Agriterra